Ξύπνα Βασίλη

Γιατί φταίνε πάντα οι άλλοι στην Κύπρο; Παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον το νέο σκάνδαλο που ταλανίζει την οικονομία μας, το σκάνδαλο με τα αξιόγραφα των Τραπεζών Κύπρου και Λαϊκής.

Οι εξελίξεις λένε ότι οι επενδυτές ίσως υποστούν κούρεμα της επένδυσης τους ακόμα και 100%, τώρα που η Τρόϊκα έχει τον έλεγχο και των τραπεζών αφού είναι ουσιαστικά πλέον κρατικές. Οι επενδυτές που είχαν επενδύσει σε αξιόγραφα ενισχυμένου κεφαλαίου ήταν μέχρι τώρα αντιμέτωποι με τρεις επιλογές που τους είχαν παρουσιάσει οι τράπεζες.

Να κουρευτεί κατά 50% η επένδυσή τους και να πάρουν πίσω τα μισά λεφτά. Δεύτερο να μετατρέψουν ολόκληρο το ποσό σε μετοχές της τράπεζας και τέλος να μην κάνουν τίποτα και φυσικά να μην λάβουν τόκο. Και εκεί που νόμιζαν ότι ως εδώ ήταν, ότι ήταν να μου φαν εφάν μου το, έρχονται τώρα αντιμέτωποι με την πιθανότητα να χάσουν όλα τα λεφτά τους.

Οι ευθύνες τεράστιες από τις τράπεζες. Κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών από άτομα τα οποία δεν κατέχουν την εν λόγω άδεια. Αυτή παρέχεται μέσω του πτυχίου ΕΠΕΥ και είναι μια εκ των 6 αδειών που πρέπει να κατέχει κάποιος ο οποίος συναλλάσσεται επενδυτικά προϊόντα. Τα εν λόγω πτυχία αποκτώνται μετά από κυβερνητικές εξετάσεις. Οι γνωστές ως εξετάσεις ων χρηματιστών.

Για μένα η κατάσταση είναι ξεκάθαρη. Οι τράπεζες προωθούσαν προϊόντα ομολόγων στους καταθέτες τους, προς αντικατάσταση των προθεσμιακών τους καταθέσεων με αντίτιμο ένα ψηλότερο επιτόκιο. Αυτά τα προϊόντα προωθούνταν από ανειδίκευτους υπαλλήλους των τραπεζών οι οποίοι είχαν τόση σχέση με επενδυτικά προϊόντα όση εγώ με την τέχνη. Πιάστο αφκό τζαι ξιούριστο δηλαδή. Εδώ υπάρχει θέμα. Παρείχαν τραπεζικοί υπάλληλοι συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επενδυτές χωρίς να κατέχουν την απαραίτητη άδεια.

Όμως ο κάθε επενδυτής, παρά το γεγονός ότι υπήρξε όντως μια ξεκάθαρη απάτη εκ μέρους των τραπεζών, καλό θα ήταν να κάνει και μια αυτοκριτική. Γιατί δεν γίνεται πάντα να φταίνε οι άλλοι. Κάποια ευθύνη έχει και ο επενδυτής ο οποίος τυφλά τοποθετεί τις οικονομίες του σε αμφιβόλου ποιότητας αξιόγραφα. Γιατί μπορεί οι υπάλληλοι που προωθούσαν αυτά τα προϊόντα να μην απαριθμούσαν τους κινδύνους που εμπεριείχε η εν λόγω επένδυση, τα προσπέκτους όμως των αξιόγραφων ήταν ξεκάθαρα. Και δεν χρειαζόταν να είσαι ο Σόρος για τα καταλάβεις.

Και το λέω αυτό γιατί μετά από ερώτηση του Criticοπαπά πριν 2-3 χρόνια αν θα έπρεπε να επενδύσουμε στα αξιόγραφα μελετήσαμε το προσπέκτους. Μετά από 3 λεπτά απορρίψαμε την επιλογή. Γιατί αν ξόδευες έστω και 3 λεπτά για να διαβάσεις που στο διάολο θα επένδυες τις οικονομίες μιας ζωής τότε θα έβλεπες ότι

1. η τράπεζα είχε το δικαίωμα να μην αποπληρώσει στα πέντε χρόνια το κεφάλαιο αλλά να το κάνει rollover όσο θέλει
2. τα αξιόγραφα θα εμπορεύονταν στο ΧΑΚ το οποίο δεν έχει ρευστότητα στην δευτερεύουσα αγορά ομολόγων άρα δεν θα είχες την δυνατότητα να τα πουλήσεις έστω και αν ήθελες.
3. η τράπεζα είχε το δικαίωμα να παγοποιήσει τους τόκους
4. και το σημαντικότερο είναι μετατρέψιμα αξιόγραφα. Το λέει στο όνομα. Δεν είναι κατάθεση. Είναι αξιόγραφο μετατρέψιμο σε μετοχές κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.

Είπαμε δεν πρέπει να είσαι ό Σόρος για να αντιληφθείς ότι η πιο πάνω επένδυση εμπεριέχει ρίσκο. Στο κάτω κάτω 7% απόδοση δίνει. High risk high return. Έτσι πάει. Εν τζαι έσιει κανένα που έννα σου δώκει τίποτε μούχτιν. Αν σου προσφέρει η τράπεζα επιτόκιο 7% αντί για 4.25% τότε κάποιος λόγος υπάρχει.

Άρα οι επενδυτές είναι καιρός να ξυπνήσουν. Επιτήδειοι θα υπάρχουν πάντα και σκοπός τους θα είναι να μας ρουφήσουν όσα μπορούν παραπάνω. Και όταν έχουν να κάνουν μάλιστα με ένα λαό ο οποίος ξεκάθαρα πλέον τυφλώνεται από το πάθος του για το εύκολο και γρήγορο κέρδος τότε η δουλειά τους γίνεται ευκολότερη.

Γιατί όταν η απληστία σε οδήγησε το 1999 να ακούσεις κάποιο 25αρη χρηματιστή (χωρίς πτυχίο) και να εναποθέσεις όλες σου τις οικονομίες για παράδειγμα στην Lemeco τότε ποιος φταίει; Ο 25αρης χρηματιστής οξά εσύ που κάθεσαι τζαι ακούεις του κάθε μαλάκα.

Επίσης όταν σε πείσει η τράπεζα ότι ένα προϊόν που λέγεται μετατρέψιμο αξιόγραφο ενισχυμένου κεφαλαίου είναι το ίδιο με μια τραπεζική κατάθεση και εσύ τοποθετείς όλα σου τα λεφτά χωρίς καν να ξοδέψεις 5 λεπτά να διαβάσεις τους όρους τότε ποιος φταίει; Ο τραπεζικός οξά εσύ που κάθεσαι τζαι ακούεις του κάθε μαλάκα;

Οι ευθύνες των αρχών αλλά κυρίως των τραπεζών είναι μεγάλες. Οι προσωπικές ευθύνες όμως των επενδυτών που για ακόμη μια φορά πιάστηκαν κοροΐδα εμπιστευόμενοι τον κάθε άσχετο είναι ακόμη πιο μεγάλες. Γιατί τα δεδομένα ήταν εκεί μπροστά τους και αυτοί καθαρά από απληστία τα αγνόησαν ή τα προσπέρασαν. Χρειάζεται και κάποια αυτοκριτική. Δεν γίνεται πάντα να φταίνε οι άλλοι. Φταίνε οι άλλοι αλλά φταίμε και εμείς.

Ξύπνα Βασίληηηη…