Πριν 1-2 χρόνια
όταν τύγχεννε να συζητούμε με φίλους τζαι
συγγενείς τι νομίζω ότι πρέπει κάποιος να κάμει με τα λεφτά του, η γνώμη η δική
μου ήταν πάντα μακριά που την Λαϊκή τζαι την τράπεζα Κύπρου γιατί έννα
χρεοκοπήσουν. Οι παραπάνω με θεωρούσαν υπερβολικό. Εγώ ήμουν όμως «τόσο
υπερβολικός» που αποφάσισα ότι οικονομίες είχα 10 χρόνια που δουλευκα να τες
φύω μακριά που την Κύπρο τζαι τους άχρηστους. Ευτυχώς μερικά κοντινά μου
πρόσωπα εφύαν επίσης τες οικονομίες τους που τα δύο πιο πάνω τραπεζικά
μπουρδέλα αλλά δυστυχώς δεν τα επήραν έξω.
Η κλασσική
ερώτηση που μου εκάμναν ήταν «καλά αν τα φύουμε που τις Κύπρου τζαι Λαική που μπορούμε
να τα πάρουμε εντός Κύπρου»; Οι πρώτες επιλογές που τους ελάλουν ήταν Barclays, RCB, Societe Generale και Εμπορική Τράπεζα Κύπρου (τότε
θυγατρική της Credit Agricole). Μπορεί και USB.
Μακριά από Πειραιώς,
Άλφα και γενικώς τις Ελληνικές τράπεζες γιατί τότε ακόμα δεν είχαν ανακεφαλαιοποιηθεί
τζαι γενικότερα εκρέμουνταν που ένα σχοινί. Και φυσικά μακριά από Κύπρου και Λαϊκή.
Τούτο ήταν δεδομένο.
Οι περισσότεροι,
τες 4 επιλογές που τους εδύουν επροσπερνούσαν τες σάννα τζαι εν τες είπα. Για
κάποιο παράξενο λόγο (τον οποίο ακόμα προσπαθώ να εξηγήσω) αν δεν είναι
Κυπριακών ή Ελληνικών συμφερόντων η τράπεζα δεν την εμπιστεύονταν. Δεν
μιλούσαμε όμως για 4 κώλο τράπεζες. Μιλούσαμε φυσικά για 1 Αγγλική γνωστή τζαι
στην κουτσή Μαρία με operations στην Κύπρο, 1 καθαρά Ελληνική-Κυπριακή, θυγατρική όμως Γαλλικού τραπεζικού
κολοσσού (Credit Agricole), 1 Γαλλική στο όνομα με Λιβανέζικα
κεφάλαια που πίσω της και τέλος μια θυγατρική Ρωσικού τραπεζικού κολοσσού (VTB). Όμως όχι. ο
Κυπραίος αν δεν πάει στο ταμείο να τον εξυπηρετήσει ο Κυπραίος τραπεζικός με το
κοντομάνικο πουκάμισο μες το παντελόνι συνδυασμένο με πλατιά γραβάτα εν νιώθει
καλά.
Άρα αφού
προσπερνούσαν τες πρώτες εισηγήσεις μου, επήαινα υποχρεωτικά στις τράπεζες
δεύτερης επιλογής. Ελάλουν Ελληνική και Συνεργατική. Η Ελληνική τότε δεν αντιμετώπιζε
κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Η έκθεση τους σε Ελληνικά ομόλογα ήταν αμελητέα και
η έκθεση τους στο Κυπριακό κτηματικό bubble δανείων επίσης δεν ήταν σε επικίνδυνα ψηλά επίπεδα. Εξού τζαι τωρά βλέπουμε
ότι προσπαθεί να ανακεφαλαιοποιηθεί μόνη της χωρίς βοήθεια από την κυβέρνηση.
Για τα συνεργατικά όμως πρέπει να παραδεχτώ ότι έπεσα έξω.
Τα συνεργατικά
λειτουργούν κάτω που ένα ξεχωριστό μοντέλο. Το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς είναι
σαντανομένο (με τους καταθέτες) τζαι εν λογοδοτούν στην κεντρική. Άρα η τήρηση
δειχτών επάρκειας κτλ εν τηρείται στο φούλ ή κανένας ουσιαστικά ένι ξέρει αν
τηρούνται. Σε γενικές γραμμές πάντα εδιούσαν μου την εντύπωση μιας μαύρης
τρύπας. Τζαι ελάλουν το τούτο σε όσους με ερωτούσαν «λαλείς να τα βάλω σε
συνεργατικό που εν πιο σέϊφ». Εν ήμουν πρέπει να παραδεχτώ πολλά αντίθετος.
Ήμουν φυσικά προσεκτικός τζαι ετόνιζα «κάτω που 100,000 όμως» αλλά ποττέ πρέπει
να παραδεχτώ εν επίστευκα ότι η μαύρη τρύπα του συνεργατικού θα ήταν η τρύπα
του όζοντος. Τζαι το πιο εντυπωσιακό ένει ότι τα συνεργατικά κατάφεραν τόσα
χρόνια να κρύφουν την τρύπα του όζοντος κάτω που το χαλί. Όντως εντυπωσιακό.
Με την
κοινοποίηση των αποτελεσμάτων για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πρέπει να σας πω
ότι εσσιοκκαρίστηκα. Πολλά. Με τίποτε εν επερίμενα έτσι ΜΠΟΥΡΔΕΛΟ. Δηλαδή πάντα
νόμιζα ότι τα συνεργατικά είχαν σοβαρά λειτουργικά προβλήματα, δεν ήταν
ευέλικτα και πιθανώς να είχαν περισσότερα «κακα» δάνεια που τες τράπεζες λόγω
του «κοινωνικού (και καλά) προφίλ» τους. Τούτα όμως πίστευα (λανθασμένα) ότι
καλύπτονταν σε μεγάλο βαθμό που τες πολλές διεσπαρμένες μικρές καταθέσεις. ΑΜ ΔΕ.
Τα στοιχεία
δείχνουν ότι ο μέσος όρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (Non performing Loans) έφτασε στο
τέλος του 2012 σε μέσο όρο στο 38%!!!!!!!!!!!!! ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ. Σε ορισμένα μάλιστα συνεργατικά,
το ποσοστό φτάνει το 70%!!!!! Τζαι το χειρότερο ένει ότι στα 16 συνεργατικά της
Πάφου ο μέσος όρος είναι 63%!!!!! 63% σε μια ολόκληρη επαρχεία!!!! ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ...
Μιλούμε για
νούμερα τα οποία δεν υπάρχουν
ανά το παγκόσμιο. Σε έτσι περίπτωση η ανακεφαλαιοποίηση μιας τέτοιας τράπεζας
είναι ουσιαστικά αδύνατη. Η λύση είναι καθαρά η διάσπαση της σε επικερδή και μη
κομμάτια, η σύσταση μια νέας τράπεζας με τούτα τα κομμάτια (π.χ. Επαγγελματικά
συνεργατικά ΑΗΚ CYTA κτλ) και το κλείσιμο ή πώληση σε τιμή ευκαιρίας των υπολοίπων (Bad Bank). Η
ανακεφαλαιοποίηση ενός τραπεζικού ιδρύματος με τέτοια κακά δεδομένα (πόσον
μάλλον 18 διαφορετικών) είναι στην πράξη αδύνατη. Ειδικά κάτω που την μορφή την
οποία προσπαθούν τωρά να πλασάρουν ως λύση.
Το 1.5 δις
κεφαλαίου που προνοείται κάτω από το μνημόνιο για κεφάλαιο είναι απλά πολύ λίγο
με 38% μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Άρα παιθκιά όποιος έσιει λεφτά σε συνεργατικά
ότι δικαιούται τον μήνα αλλά τζαι συγκεντρωτικά σε cash τωρά που μειώθηκαν κάπως οι περιορισμοί τραβάτε τα. Ανοίξετε λογαριασμό
προθεσμίας σε άλλη τράπεζα τζαι βάλετε τα κάθε μήνα.
Αλλά η πιθανή
κατάρρευση του συνεργατισμού θα φέρει μάλλον και το τέλος του Κυπριακού
τραπεζικού συστήματος σε 1-2 χρόνια. Όταν δηλαδή καταλάβουν όλοι ότι δεν
σώζεται το καράβι. Καλό είναι λοιπόν όποιος μπορεί μέχρι τότε να έχει ήδη στείλει
όσα παραπάνω λεφτά μπορεί στο εξωτερικό. Πέντε πέντε χιλιάδες. Όποιος θέλει ας
τα αφήσει Κύπρο τζαι να παίξει τον καπετάνιο σε καράβι που βυθίζεται. Ηρωικό. Φαίνεται
ακραίο το σενάριο; Όπως εφαίνετουν τζαι τουτο ακραίο φαντάζομαι τον Μάιο του 2012.
Το πιο εκπληκτικό
όμως της όλης υπόθεσης είναι ότι οι ξιμαρισιές οι Κυπραίοι οι πολιτικοί ακόμα
προσπαθούν να σώσουν το μπουρδέλο που δημιούργησαν. Εφάν εσπάσαν που τα συνεργατικά.
Εφάν τον ούτσαλίν τους. Ειδικά που κάτι συνεργατικά ορεινά, χωρίς ιδιαίτερο
έλεγχο και σοβαρό board...Πιιιι... Εδώκαν τους πας τα αυτιά.
Επιάνναν
χαμηλότοκα δάνεια με το καπάλιν. Ο ειδικός και κοινωνικός χαρακτήρας των συνεργατικών
τούτο σημαίνει; Να μπορεί να διά χαμηλότοκα δάνεια αβέρτα σε πολιτικούς and friends για να σπονσάρουν την κάθε τους επιθυμία.
Αηδία ρε αηδία πραγματικά. Τζαι μετά που φκαίνουν τούτα τα αποτελέσματα ακόμα
έχουν τα μούτρα να μιλούν. Απίστευτο πραγματικά.
Ο Λευτέρης Χριστοφόρου
είπε ότι «ένας όρος από μόνος του δεν μπορεί να αποδώσει την πραγματικότητα.
Όταν μιλάμε για μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι αυτά που έχουν καθυστερήσει για
δύο ή τρεις δόσεις και είναι βασικά προσωρινά μη εξυπηρετούμενα». Ουδέν
μονιμότερο του προσωρινού θα πω εγώ ρε Λευτεράκη.
Και η πρόταση «ότι
με μία αναδιάρθρωση όλων αυτών των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι επηρεαζόμενοι
θα μπορέσουν να επανέλθουν και να πληρώνουν μικρότερες δόσεις στο πλαίσιο μίας
παράλληλης θέσπισης περιόδου χάριτος» είναι απλά όπως λένε στην Αγγλία wishful thinking. Ειδικά
όταν (όπως παραδέχεσαι άλλωστε εσύ) «τα δάνεια στον συνεργατισμό μπορεί να
είναι του ύψους λίγων χιλιάδων ευρώ και είναι πολλά».
Εγώ ένα θα πω. Σκεφτείτε
πόσο πιο δύσκολο και χρονοβόρο είναι να εντοπίσεις και να αναδιαρθρώσεις ένα Non performing δανειακό χαρτοφυλάκιο του επιπέδου του
38%, με μεγάλη διασπορά και πολλά και μικρά μικρά δάνεια. Ίσως αν είχες τον απαιτούμενο
χρόνο να ήταν καλύτερα. Δεν τον έχεις όμως. Άρα εγώ νομίζω εν χειρότερα αν ο
σκοπός ένει να διατηρήσεις τον οργανισμό ως μια οντότητα τζαι όχι να τον
πουλήσεις. Που υποτίθεται ότι τούτος εν ο σκοπός τους.
Μόνο ο
Παπαδόπουλος (ο πρίγκιψ) είπε κάτι σωστό και ζωγράφισε το μέλλον, για όσους
θέλουν φυσικά να το δουν. «Οφείλουμε να σημειώσουμε την ανησυχία μας για το
γεγονός ότι η προοπτική να πωληθεί ο Συνεργατισμός από την κυβέρνηση παραμένει.
Η ανησυχία παραμένει καθώς η κυβέρνηση θα πρέπει να κρατά στα χέρια της ένα
χρέος της τάξης του ενάμισι δισεκατομμυρίου ευρώ πλέον τόκους για τα επόμενα
πέντε χρόνια. Άρα θα έχει κίνητρο να ανακτήσει αυτά τα χρήματα με την πώληση
του συνεργατισμού. Άρα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει σε μας το πώς θα διασφαλίσουμε
το ότι ο συνεργατισμός θα επιστρέψει στα μέλη του».
Επίσης είπε «τα
μέλη θα πρέπει να επιστρέψουν το ενάμισι δισεκατομμύριο ευρώ, συν 10% τόκο για
κάθε χρόνο που θα παραμένει η στήριξη του κράτους. Στα πέντε χρόνια θα πρέπει
να επιστραφούν πέραν των 2.2 δις και θα πρέπει να δούμε ακριβώς με ποιο τρόπο
θα μαζευτούν αυτά τα χρήματα και ελπίζω να είναι αυτός ο στόχος εφικτός».
Το ανησυχητικό
για μένα τελευταίως είναι ότι βρίσκω πολλά πιο λογικά τα όσα λαλεί ο Νικολάκης.
Πρέπει να αρχίσω να ανησυχώ; Τελικά αποδείχτηκε για ακόμη μια φορά ότι άμαν εν
καλοταϊσμένο το πλάσμα εν λιότερο επικίνδυνο. Αποδείχτηκε τζαι με την κυβέρνηση
Χριστόφκια που εδώκαν με τα μούτρα απού φάει φάει να μεν λείψουν. Ελέιψαν όμως.